Co to jest restrukturyzacja firmy?
Na pytanie, co to jest restrukturyzacja firmy, można odpowiedzieć na dwa sposoby. Pierwsza definicja odnosi się do postępowania restrukturyzacyjnego. Jest to forma postępowania przed sądem, w ramach której przedsiębiorca znajdujący się w trudnej sytuacji finansowej doprowadza do zmiany warunków spłaty swoich zobowiązań.
W ten sposób firma, która obecnie ma problem z terminową spłatą zobowiązań, ale tkwi w niej duży potencjał na dalszy rozwój, jest w stanie odzyskać płynność finansową. Czy i dlaczego warto skorzystać z restrukturyzacji w formie postępowania sądowego, w szczególności z postępowania o zatwierdzenie układu?
Przede wszystkim może ono ograniczyć, a nawet wyeliminować wiele negatywnych skutków zadłużenia. Zapewnia ochronę majątku firmy przed komornikami i wierzycielami, z racji na natychmiastowe wstrzymanie wszelkich egzekucji. Ponadto przedsiębiorca może potencjalnie liczyć na umorzenie części kapitału, odsetek lub kosztów zajęć komorniczych, a także skorzystać z wakacji kredytowych. Klucz do sukcesu to opieranie się na wiedzy i doświadczeniu wykwalifikowanych doradców.
Pod pojęciem restrukturyzacji firmy jednoosobowej lub spółki niekiedy kryje się także dokonywanie zmian w przedsiębiorstwie bez jakiegokolwiek udziału sądu. Co pojęcie restrukturyzacji firmy oznacza w takim przypadku? Może obejmować restrukturyzację zadłużenia, np. poprzez zawieranie ugód z wierzycielami, ale też szeroko pojęte zmiany organizacyjne i prawne nakierowane na zmniejszenie kosztów.
Nie ma ograniczeń w zakresie tego, kto, kiedy i jak dokładnie może się jej podjąć. Przedsiębiorcy decydują się na nią także, w mniej skrajnych niż w przypadku postępowania restrukturyzacyjnego okolicznościach, takich jak np.:
Rodzaje restrukturyzacji firmy
Zarówno restrukturyzacja firmy w postępowaniu restrukturyzacyjnym, jak i poza nim, może występować pod różnymi postaciami. W pierwszym przypadku przedsiębiorca jest ograniczony przepisami ustawy. Dostępne rozwiązania obejmują:
Szczególną popularnością cieszy się postępowanie o zatwierdzenie układu, które pojawiło się w związku z pandemią COVID-19, jeszcze pod nazwą „uproszczona restrukturyzacja firmy”. Ostatecznie zostało zmodyfikowane i na stałe wprowadzone do polskiego porządku prawnego. To proces, w ramach którego warunki spłaty zadłużenia są uzgadniane z wierzycielami bez angażowania sądu. Rolą wymiaru sprawiedliwości jest jedynie zatwierdzenie przygotowanego w ten sposób układu.
Dzięki temu cały proces przebiega szybko i sprawnie – o ile jest przeprowadzany przez specjalistę. Zapewniamy profesjonalną pomoc dla firm w restrukturyzacji uproszczonej. Ścisła współpraca z renomowaną kancelarią prawną zapewnia najwyższą jakość i bezpieczeństwo świadczonych usług.
Przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe i postępowanie sanacyjne charakteryzują się wyższym poziomem skomplikowania i wymagają większego udziału sądu. W związku z tym te formy restrukturyzacji firmy są wykorzystywane znacznie rzadziej niż postępowanie o zatwierdzenie układu.
Z pierwszego z nich mogą korzystać przedsiębiorcy, w przypadku których suma wierzytelności spornych nie przekracza 15% wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem z wierzycielami. Jeśli je przekracza, dostępne jest „zwykłe” postępowanie układowe.
Postępowanie sanacyjne to zaś najbardziej drastyczna forma postępowania restrukturyzacyjnego. Oznacza utratę zarządu nad firmą, ale daje możliwość podejmowania innych kroków niż tylko układ z wierzycielami, w tym m.in. przeprowadzenia redukcji zatrudnienia.
Kto i kiedy powinien rozważyć restrukturyzację firmy?
Restrukturyzacja w toku postępowania sądowego, z uwagi na postawienie przez prawo wyraźnych wymogów w zakresie kondycji firmy, ma zastosowanie w sytuacjach kryzysowych. Możliwa jest zarówno restrukturyzacja firmy jednoosobowej, jak i spółki. Zgodnie z przepisami Prawa restrukturyzacyjnego, postępowanie restrukturyzacyjne jest zarezerwowane dla podmiotów niewypłacalnych (lub zagrożonych niewypłacalnością) w myśl ustawy Prawo upadłościowe.
W praktyce oznacza to podmioty, które nie są w stanie uregulować swoich wymagalnych zobowiązań finansowych. Przepisy przyjmują dwa domniemania, dzięki którym łatwiej będzie określić, czy można już mówić o niewypłacalności, czy też nie. Zgodnie z art. 11 ust. 1a Ustawy Prawo upadłościowe, dłużnika uważa się za niewypłacalnego, jeśli jego opóźnienie w spłacie zadłużenia przekracza trzy miesiące.
Drugie domniemanie dotyczy tylko osób prawnych (np. spółek z o.o.) i tzw. ułomnych osób prawnych (nie ma zastosowania, jeśli chodzi o restrukturyzację firmy jednoosobowej). Takie podmioty są traktowane jako niewypłacalne także, gdy przez okres przekraczający 24 miesiące ich zobowiązania pieniężne przekraczają wartość ich majątku.
Najlepiej zdecydować się na restrukturyzację firmy w momencie, gdy jest ona zagrożona niewypłacalnością, ale jeszcze do niej nie doszło. Czas, w którym dopełni się formalności, ma olbrzymie znaczenie m.in. w kontekście odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. w przypadku bezskutecznej egzekucji długów z majątki spółki.
W takiej sytuacji solidarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą właśnie członkowie zarządu, chyba że występuje tzw. przesłanka egzoneracyjna. Jedną z takich przesłanek, pozwalających na uchylenie się od odpowiedzialności za długi, jest złożenie w odpowiednim momencie wniosku o zatwierdzenie układu lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.
Wniosek o restrukturyzację firmy – procedura
Postępowanie restrukturyzacyjne oficjalnie rozpoczyna się od złożenia do sądu wniosku o restrukturyzację. W zależności od wybranego rodzaju restrukturyzacji firmy należy przez to rozumieć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego lub wniosek o zatwierdzenie układu przyjętego w postępowaniu o zatwierdzenie układu.
W praktyce jednak np. w przypadku uproszczonej restrukturyzacji firmy gros pracy (przede wszystkim opracowanie układu z wierzycielami) trzeba wykonać jeszcze przed rozpoczęciem postępowania sądowego.
Do jakiego dokładnie sądu należy złożyć wniosek? Właściwy będzie sąd rejonowy (sąd gospodarczy) odpowiedni dla obszaru, na którym wnioskodawca stale zarządza firmą (tj. siedziba w przypadku spółek, główne miejsce wykonywania działalności w przypadku osób fizycznych).
Restrukturyzacja firmy krok po kroku
Chociaż na pierwszy rzut oka procedury związane z restrukturyzacją firmy mogą wydawać się nadmiernie skomplikowane, dzięki pomocy EIF przejdziesz przez nie szybko i skutecznie. Jak wygląda uproszczona restrukturyzacja z naszą pomocą?
W pierwszej kolejności klient sporządza z pomocą specjalisty niezbędną dokumentację, m.in. wstępny plan restrukturyzacji i spis wierzytelności. Ważne jest także odpowiednie wyznaczenie tzw. dnia układowego. Tylko zobowiązania istniejące w tym dniu mogą stanowić element układu z wierzycielami.
Po dopełnieniu wstępnych formalności można oficjalnie przedstawić propozycję układu wierzycielom. Powinna ona być jak najkorzystniejsza dla przedsiębiorcy (m.in. dzięki takim zabiegom, jak umorzenie części odsetek), a jednocześnie możliwa do zrealizowania. Żeby układ doszedł do skutku, wierzyciele muszą się na niego zgodzić, a więc trzeba pamiętać również o interesach drugiej strony.
Jeśli głosowanie wierzycieli przebiegnie pomyślnie, można skierować do sądu wniosek o zatwierdzenie układu. Zgodnie z przepisami Prawa restrukturyzacyjnego, sąd jest zobowiązany do rozpatrzenia go w ciągu zaledwie dwóch tygodni.
Jak sprawdzić, czy firma jest w restrukturyzacji? Od 2021 roku funkcjonuje w Polsce Krajowy Rejestr Zadłużonych – platforma internetowa gromadząca informacje o prowadzonych postępowaniach restrukturyzacyjnych, upadłościowych i wtórnych upadłościowych.
Warto pamiętać, że w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu sąd nie wydaje postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Przedsiębiorca w takim wypadku nie musi występować pod firmą z dodatkiem „w restrukturyzacji”, np. „XYZ sp. z o.o. w restrukturyzacji”, co jest konieczne w przypadku innych rodzajów postępowań.
Ile trwa restrukturyzacja firmy?
Nie sposób jednoznacznie wskazać, ile trwa restrukturyzacja firmy, ponieważ każdy przypadek jest inny. Wszystko zależy od wybranego trybu (postępowanie restrukturyzacyjne: o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe lub sanacyjne; samodzielna restrukturyzacja) i indywidualnych okoliczności (m.in. liczby wierzycieli i tego, jak bardzo będą skłonni do porozumienia).
Przedsiębiorcy, którym zależy na czasie, chętnie wybierają restrukturyzację zadłużenia firmy poprzez postępowanie o zatwierdzenie układu, oparte na uproszczonej restrukturyzacji firmy. Inne formy postępowania restrukturyzacyjnego, z uwagi na większe zaangażowanie w sprawę sądu, będą z reguły toczyć się znacznie dłużej.
Ile kosztuje restrukturyzacja firmy w ramach postępowania o zatwierdzenie układu? Jeden wydatek o z góry ustalonej wysokości to opłata za wniesienie wniosku o zatwierdzenie układu, która wynosi 1000 złotych. Na całkowity koszt restrukturyzacji składają się także wynagrodzenie doradcy restrukturyzacyjnego i pełnomocnika reprezentującego przedsiębiorcę przed sądem oraz wynagrodzenie ustanowionego przez sąd nadzorcy wykonywania układu. Dokładna wysokość opłat jest zależna od okoliczności. Zapraszamy do kontaktu w celu ustalenia szczegółów.
Współpracujemy z najlepszymi
Pracujemy z drugą najlepszą kancelarią prawną w Polsce od restrukturyzacji dla firm – Vindico
Dlaczego warto?
Uproszczona restrukturyzacja niesie ze sobą liczne korzyści, głównie dla dłużnika. Chroni go przed egzekucją oraz wypowiedzeniem kluczowych dla niego umów.
