Założenie własnej firmy to marzenie wielu osób, ale często brakuje im środków na ten cel. Na szczęście istnieją różne źródła dofinansowania, które mogą pomóc w realizacji planów biznesowych. Na jakie dotacje na założenie firmy mogą liczyć przyszli przedsiębiorcy i jak można je uzyskać?

Jednym z najpopularniejszych sposobów na uzyskanie dotacji na założenie firmy jest skorzystanie z oferty powiatowego urzędu pracy. Urząd może przyznać bezzwrotną dotację osobie bezrobotnej, która chce podjąć własną działalność gospodarczą. Dotacja nie może być jednak wyższa niż sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia. Aby ubiegać się o dotację z urzędu pracy, należy spełnić następujące warunki:

• być zarejestrowanym jako osoba bezrobotna i poszukująca pracy;
• nie być studentem studiów dziennych;
• nie otrzymywać innego rodzaju dotacji;
• nie prowadzić działalności gospodarczej przez 12 miesięcy przed złożeniem wniosku (chyba że zakończono ją w związku z COVID-19 i planuje się podjąć inną działalność);
• przedstawić biznesplan i kalkulację kosztów związanych z podjęciem działalności;
• zaproponować formę zabezpieczenia zwrotu środków w razie niewywiązania się z umowy.

Wniosek o dotację należy złożyć przed rejestracją działalności gospodarczej. Jeśli zostanie on pozytywnie rozpatrzony, trzeba podpisać umowę z urzędem pracy i poręczycielami, którzy będą odpowiadać za zwrot dotacji w przypadku jej niewykorzystania lub niespełnienia warunków umowy.

Innym źródłem dofinansowania na założenie firmy są programy unijne, które oferują różne formy dotacji dla przedsiębiorców. Dotacje unijne są przeznaczone dla osób, które chcą realizować projekty innowacyjne, ekologiczne, społeczne lub regionalne.  Często wsparcie z Unii Europejskiej jest wyższe niż dotacje z urzędu pracy, ale wymaga również większego wkładu własnego i spełnienia bardziej skomplikowanych warunków, również po otrzymaniu dotacji. Chcąc otrzymać dotację unijną, trzeba:

• znaleźć odpowiedni program lub konkurs, który pasuje do profilu i celów planowanej działalności;
• sprawdzić warunki uczestnictwa, terminy składania wniosków i wysokość dofinansowania;
• przygotować wniosek o dofinansowanie wraz z biznesplanem i dokumentacją finansową;
• przesłać wniosek do właściwego instytucji lub organizacji zarządzającej programem;
• poczekać na ocenę formalną i merytoryczną wniosku;
• podpisać umowę o dofinansowanie w przypadku pozytywnej decyzji.

Chcąc starać się o dotację unijną, również nie można korzystać z innego rodzaju dotacji. W zależności od programu wnioskodawca musi również wnieść wkład własny finansowy lub niefinansowy w realizację projektu. Wkład własny może wynosić od kilku do kilkudziesięciu procent wartości projektu i może być pokryty z własnych środków, kredytów czy pożyczek. Wkład własny jest dowodem zaangażowania i wiarygodności wnioskodawcy.

Po podpisaniu umowy, wnioskodawca może rozpocząć realizację projektu i otrzymywać dotację w ratach lub jednorazowo. Dotacja jest wypłacana na podstawie faktur lub rachunków dokumentujących poniesione wydatki. Środki mogą być również wypłacane z góry w formie prefinansowania lub refundowane po zakończeniu projektu. Niestety jednak podpisanie umowy i otrzymanie środków to nie koniec formalności związanych z dotacjami. Trzeba jeszcze dopełnić szereg warunków umowy, aby nie musieć zwracać otrzymanych środków.

W trakcie realizacji projektu przedsiębiorca musi prowadzić odpowiednią dokumentację i ewidencję finansową oraz sporządzać sprawozdania z postępu prac. Właściciel firmy musi również poddać się kontroli instytucji lub organizacji zarządzającej programem lub innych uprawnionych podmiotów. Kontrola ma na celu sprawdzenie prawidłowości realizacji i rozliczenia projektu oraz osiągnięcia zakładanych rezultatów.

Jeśli przedsiębiorca spełni wszystkie warunki umowy o dofinansowanie, nie musi oddawać dotacji. Jeśli jednak kontrole wykażą naruszenie warunków umowy, np. niezrealizowanie projektu w terminie, niewykazanie poniesionych wydatków lub nieosiągnięcie zakładanych rezultatów, trzeba będzie zwrócić część lub całość dotacji.

Dotacje są nieocenioną pomocą w rozpoczęciu działalności, ale decyzja o staraniu się o nie musi być dobrze przemyślana. Trzeba uważnie przeczytać wszystkie informacje oraz umowę przy podpisywaniu, aby nie przeoczyć żadnego obowiązku do wypełnienia i nie martwić się tym, że dotacje trzeba będzie zwrócić.