Działalność gospodarczą nie zawsze trzeba rejestrować. Do pewnego limitu przychodów można prowadzić tak zwaną działalność nierejestrowaną, bez konieczności rejestracji w CEiDG oraz zgłaszania do urzędu skarbowego. Jest to forma działalności dla osób zajmujących się drobnymi usługami. Od 1 lipca dzięki zwiększonej po raz kolejny płacy minimalnej zwiększył się także limit przychodów dla nierejestrowanych działalności. Ile on wynosi?

Działalność nierejestrowana jest formą dozwoloną dla osób, które chcą przetestować swój pomysł na biznes przed zarejestrowaniem. Mogą też z niej korzystać osoby prowadzące działalność dodatkową oprócz pracy na etacie. Jest to forma działalności stworzona z myślą o osobach prowadzących drobne działalności. Pozwala ona prowadzić biznes na małą skalę w najprostszy możliwy sposób. Prawo prowadzenia działalności nierejestrowanej mają osoby, które nie prowadziły działalności zarejestrowanej w okresie ostatnich 5 lat. Można prowadzić działalność nierejestrową, mając zarejestrowaną inną, ale pod warunkiem jej zawieszenia przez co najmniej 60 miesięcy. Dotyczy to również osób prowadzących działalność za granicą. Zarabiać w taki sposób mogą rolnicy, bezrobotni czy nawet niepełnoletni, a także urzędnicy. Działalność nierejestrowa może obejmować większość branż, ale nie można prowadzić jej w przypadku działalności wymagających zezwoleń bądź koncesji.

• Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie trzeba zgłaszać jej w urzędzie skarbowym ani ZUS-ie. Nie trzeba mieć też NIP-u czy REGON-u.
• Nie trzeba płacić składek ZUS, choć to już może okazać się wadą w przypadku osób niemających innego źródła zatrudnienia powodującego obowiązek składkowy. Nie można bowiem wtedy ani korzystać z opieki zdrowotnej na NFZ, ani nie zbiera się pieniędzy na poczet emerytury.
• Nie można też liczyć na rentę czy chorobowe w razie problemów zdrowotnych uniemożliwiających pracę. W działalności nierejestrowej nie trzeba też płacić podatku dochodowego ani VAT-u.
• Jednak należy pamiętać, że to, że nie trzeba co miesiąc płacić zaliczki na podatek, nie znaczy, że nie trzeba rozliczać przychodów. Wystarczy je rozliczyć raz w roku w zeznaniu podatkowym obejmującym wszystkie źródła dochodów.
• Nie trzeba też prowadzić księgowości. Wystarczy ewidencja sprzedaży.

Działalność nierejestrowana mimo wyżej wymienionych zalet wiąże się z pewnymi obowiązkami. Przede wszystkim jest to prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży dla pewności, że nie przekraczamy limitu przychodów. Trzeba też rozliczać przychody po odliczeniu kosztów na formularzu PIT-36 wg skali podatkowej. Ewidencja sprzedaży może przydać się w razie ewentualnej kontroli urzędu skarbowego. Warto prowadzić też ewidencję kosztów i mieć je udokumentowane za pomocą faktur lub paragonów, które trzeba przechowywać przez co najmniej 5 lat. Zazwyczaj nie ma obowiązku posiadania kasy fiskalnej przy działalności nierejestrowanej, chyba że świadczy się usługi lub sprzedaje produkty klientom indywidualnym. Najczęściej trzeba mieć kasę fiskalną prowadząc działalność nierejestrową w branżach takich, jak mechanika, fryzjerstwo czy usługi kosmetyczne.

Od lipca 2023 roku podniesiony został limit przychodów dla działalności nierejestrowanej. Wynika to ze wzrostu minimalnego wynagrodzenia. Obecnie wysokość przychodów z działalności nierejestrowanej nie może być większa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, jakie obowiązuje w danym roku. Od 1 lipca minimalne wynagrodzenie wynosi już 3600 zł. Miesięczne przychody z działalności nierejestrowanej nie mogą więc przekroczyć 2700 zł. Co, jeśli jednak tak się stanie? Jeśli zaobserwujemy przekroczenie tego limitu, niestety musimy obowiązkowo zarejestrować działalność gospodarczą w CEiDG oraz zgłosić się do urzędu skarbowego i do ZUS. Mamy na to 7 dni od przekroczenia progu przychodów.

Działalność nierejestrowana to dobry sposób na dodatkowy zarobek lub przetestowanie swojego pomysłu na biznes. Dzięki temu nie trzeba spieszyć się z rejestracją działalności i ryzykować, że się nie powiedzie. Do jej prowadzenia zachęca coraz większy limit przychodów, jednak warto prowadzić taką działalność, mając inne źródło dochodu z obowiązkowymi składkami, by nie ponosić konsekwencji ich braku.