Coraz częściej wyjeżdżamy za granicę, pracujemy w innych krajach, ale także robimy zakupy internetowe w zagranicznych sklepach, a firmy nierzadko podejmują międzynarodowe współprace biznesowe. To wszystko powoduje konieczność zlecania zagranicznych przelewów. Przelewane pieniądze trafiają na numery rachunków w standardzie IBAN. Co to jest numer IBAN i do czego służy?

Numer IBAN (ang. International Bank Account Number) to międzynarodowy standard numeracji rachunków bankowych, który ułatwia przeprowadzanie przelewów zagranicznych. Numer IBAN składa się z 28 znaków: dwóch liter oznaczających kod kraju, dwóch cyfr kontrolnych oraz 24 cyfr identyfikujących bank i rachunek klienta (8 cyfr numeru rozliczeniowego banku, pozwalający na identyfikację banku i konkretnej placówki oraz 16 cyfr numeru rachunku klienta). Numer IBAN jest niezbędny do realizacji płatności w krajach Unii Europejskiej oraz w niektórych krajach spoza UE, takich jak Szwajcaria, Norwegia czy Turcja. Numer IBAN jest niezbędny przy przeprowadzaniu przelewów w systemie SWIFT i SEPA. Numer IBAN jest niezbędny zarówno w sytuacji, kiedy to my przelewamy pieniądze za granicę, ale także, kiedy ktoś zza granicy przelewa je na nasze konto.

Numer IBAN można znaleźć na różne sposoby, w zależności od tego, jak korzystamy z usług bankowych. Najprostszym sposobem jest sprawdzenie swojego numeru IBAN na stronie internetowej swojego banku, w zakładce dotyczącej rachunku lub w historii transakcji albo w aplikacji. Można też znaleźć swój numer IBAN na wyciągu z rachunku lub na karcie płatniczej. Niektóre banki umożliwiają również sprawdzenie numeru IBAN przez telefon lub SMS. Oczywiście numer IBAN można znaleźć również na umowie z bankiem. Jednak wpisując w formularz przelewu numer IBAN wystarczy pamiętać, aby wpisać cyfry PL, a dopiero później numer konta. Jeśli zaś potrzebujemy czyjś numer IBAN, a mamy tylko numer konta, są w internecie narzędzia, które pozwolą zidentyfikować numer IBAN na podstawie numeru konta.

Sprawdzenie poprawności numeru IBAN jest bardzo proste. W sieci istnieją narzędzia, które pozwalają to sprawdzić, ale warto wiedzieć, jakiego algorytmu używają. Otóż algorytm jest prosty. Należy przenieść cztery pierwsze znaki, czyli PL i cyfry kontrolne na koniec numeru, a następnie zamienić litery PL na ich odpowiedniki liczbowe z alfabetu, w którym literom przypisuje się wartości od A – 10 do Z – 35. Literom PL odpowiadają więc liczby 2521. Gotowy numer dzielimy przez 97 i jeśli reszta z dzielenia wynosi 1, numer IBAN jest prawidłowy.

Numer IBAN ma wiele zalet, które ułatwiają i przyspieszają przeprowadzanie płatności międzynarodowych. Niektóre z nich to:

• zmniejszenie ryzyka błędów przy wpisywaniu numerów rachunków, ponieważ numer IBAN ma stałą długość i zawiera cyfry kontrolne.
• ujednolicenie formatu numerów rachunków, co ułatwia ich rozpoznawanie i weryfikację.
• zwiększenie bezpieczeństwa transakcji, ponieważ numer IBAN identyfikuje jednoznacznie bank i rachunek odbiorcy.
• obniżenie kosztów przelewów, ponieważ płatności z użyciem numeru IBAN są traktowane jako płatności krajowe i nie podlegają dodatkowym opłatom.

W innych krajach numery rachunków mogą mieć inną długość niż polskie. Dodatkowo kraj, z którego przychodzi przelew albo do którego przelew wysyłamy, można rozpoznać po pierwszych dwóch literach. Na przykład litery AT oznaczają Austrię, FR Francję, CZ Czechy, ES Hiszpanię, DE Niemcy, NL Holandię, a GB Wielką Brytanię.

Aby wykonać prawidłowy przelew zagraniczny, potrzebny jest nie tylko numer IBAN. Trzeba także podać dane odbiorcy (imię, nazwisko i adres) oraz kod BIC/SWIFT. W przypadku polskich banków kod ten zwykle jest dostępny w stopkach ich stron internetowych. Konieczne jest również wskazanie, kto płaci za transakcję. Do wyboru są trzy opcje. Opcja OUR oznacza, że za przelew płaci wyłącznie nadawca, BEN oznacza, że wszystkie koszty pokrywa odbiorca, zaś SHA oznacza, że obie strony pokrywają koszty po równo.